Đền Làng Rào được xây dựng vào thời Lê Thần Tông niên hiệu Vĩnh Tộ năm thứ 6  (năm 1624) thuộc làng Rào tổng Thông Lãng huyện Hưng Nguyên, phủ Anh Đô, trấn Nghệ An  nay là xóm 7 xã  Hưng Đạo huyện Hưng Nguyên. Đền thờ thổ địa Đức Thánh Nhà quan và phối thờ Hậu thần Lưu Đức Nhân.Thần thổ địa Đức Thánh Nhà quan là một vị thầy thuốc tên Nữu, hiệu Bá Tướng, Thần Thông, sinh sống vào khoảng thế kỷ XV. Ngài từng làm quan dưới triều Lê nhưng chỉ thích chữa bệnh cứu người, đặc biệt là người dân nghèo. Khi sống Ngài là thầy thuốc chữa bệnh cứu người, lúc mất vẫn tiếp tục âm phù cứu nhân độ thế với một sức mạnh siêu nhiên có thể bảo vệ che chở cho dân làng. Hậu thần Lưu Đức Nhân còn gọi là ông Gồm, là người có công khởi dựng đền Làng Rào và là người lập nên xã Ước Lễ xưa, là xã Hưng Đạo ngày nay. Ông Lưu Đức Nhân còn được gọi là sứ giả của thần thổ địa Đức Thánh Nhà Quan được thần ủy thác làm tiếp công việc cứu nhân độ thế mà thần đang làm giang dở ở dương gian, Ông mất vào khoảng thế kỳ XVII, thọ 80 tuổi, mộ ông đươc táng tại cánh đồng Đọi Rút. Đền Làng rào gồm 3 tòa: thượng điện, trung điện và hạ điện với bộ khung nhà bằng gỗ, kết cấu sàm, mộng vững chắc. Tại di tích còn lưu giữ nhiều hiện vật cổ có giá trị như long ngai, bài bài vị thờ thần thổ địa, tỳ hưu, khẳng định cho sự tồn tại của ngôi đền và phong cách nghệ thuật của triều đại phong kiến đương thời.

Đền Làng Rào được xây dựng vào thời Lê Thần Tông niên hiệu Vĩnh Tộ năm thứ 6. Ảnh: Hà Huệ

Theo tương truyền: có những người mắc bệnh nan y, mụt nhọn mà thuốc trần không chữa được nhưng đến cửa đền với tâm linh tốt thì chỉ một đạo phù là khỏi bệnh ngay. Quan niệm ngài linh ứng có tâm linh cầu gì được nấy như: cầu tài, cầu lộc, cầu sức khỏe, sống lâu…Ngài là đèn trời soi tỏ, cưỡi mây, rẽ gió về trần cứu nạn, cứu khổ cho dân được nhờ. Tiếng vang linh thiêng và tấm lòng mến mộ Ngài được du khách thập phương gần xa biết nên về cầu ngày một đông.

Không gian Đền Làng Rào, ở xóm 7, xã Hưng Đạo, huyện Hưng Nguyên. Ảnh: Hà Huệ

Đền Làng Rào ở vị trí đẹp, không gian thoáng, rộng, phong cảnh hữu tình; là nơi giao nhau của 2 con sông đào uốn lượn cùng dọc cây lộc vừng cổ thụ in bóng nước đồng quê. Ngôi đền đã cùng với nhân dân địa phương trải qua bao thăng trầm của lịch sử, năm 1938 nhân dân đã xây dựng lại đền khá lớn. Đền có đôi câu đối bằng chữ Nôm như sau: “Khí chính ngàn thu nền cửa tướng/ Gió hòa tám cõi đức Nhà Quan”.Tuy nhiên, do lịch sử trong một giai đoạn nhìn nhận quan niệm về giá trị lịch sử văn hóa tâm linh chưa đúng nên đền bị xuống cấp trầm trọng chỉ còn lại một tòa Thượng điện. Từ năm 1992 do tính linh thiêng của đền nên cán bộ và nhân dân xóm 7 được sự quan tâm của các cấp chính quyền cùng với du khách thập phương với tấm lòng mến mộ đã đóng góp công đức tu bổ tôn tạo xây nên 3 tòa để hành lễ, phục vụ cho việc giữ gìn bản sắc và hoạt động tâm linh. Ngày 25/12/2015, UBND tỉnh có Quyết định công nhận đền Làng Rào là Di tích lịch sử văn hóa cấp tỉnh.

Du Khách thập phương về lễ tại Đền. Ảnh: Thanh Tâm

 Nhờ có tiếng lan truyền cũng như linh nghiệm, du khách thập phương về cầu Đức thánh ngày càng đông. Ông Hoàng Viết Tuấn xã Trung Phúc Cường.- Nam Đàn.“Nhà tôi ở xã Nam Phúc Cường huyện Nam Đàn. Nghe tin đền Làng Rào nổi tiếng linh thiêng nên nhiều năm nay không kể nắng hay mưa, ngày 1 hàng tháng tôi lại đi đến đây để thắp hương cầu sức khỏe, bình an, may mắn cho bản thân và gia đình. Đến đây tôi thấy khuôn viên thoáng mát, phong cảnh hữu tình, an ninh trật tự đảm bảo nên tôi thất rất an tâm, vui vẻ”.

Tổ chức Lễ hội Đền Làng Rào nhằm bảo tồn và phát huy giá trị văn hóa truyền thống của dân tộc, tưởng nhớ công đức các vị phúc thần, phát huy truyền thống uống nước nhớ nguồn, thể hiện niềm tôn kính, biết ơn các vị thần linh và cầu cho quốc thái dân an, mưa nắng thuận hòa.

Không gian bên trong của ngôi Đền. Ảnh: Hà Huệ

 Đền Làng Rào là một di tích có tính linh thiêng lớn và là điểm tâm linh phục vụ nhu cầu tinh thần cho cả cộng đồng. Để quản lý lâu dài và phát huy tốt hiệu quả trên cơ sở thực trạng cần nâng cấp cơ sở vật chất, các điều kiện phục vụ như: Mở rộng khuôn viên, hệ thống giao thông, chú trọngcông tác tuyên truyền để người dân thắp hương, đốt vàng mã đúng quy định không để xảy ra hỏa hoạn. Bên cạnh đó cần đảm bảo công tác an ninh trật tự, an toàn giao thong. Đền Làng Rào nếu được nâng cấp tu bổ khang trang đẹp đẽ hơn, quản lý tốt, phù hợp có hiệu quả chắc chắn tương lai gần đây sẽ là điểm văn hóa gắn với du lịch góp phần phát triển kinh tế và bảo tồn văn hóa cho địa phương./.

                                                                                                                                             Theo Thanh Tâm -  Cổng TTĐT huyện